جولان سگهای ولگرد چالش حل نشده/ بلاصاحبانی که بلای جان انسانها و گونههای جانوری شده است
افزایش تعداد سگهای ولگرد در شهرها، روستاها و همچنین در زیستگاههای کوهستانی و جنگلی قصه تکراری اما حل نشده و پرحاشیه شهرهای مختلف است که تدابیر مختلف تاکنون چارهساز این حواشی نبوده است.
به گزارش اقتصاد روز به نقل از خبرگزاری تسنیم، یکی از شروط بقا برای زیستن در کره خاکی، امنیت زیستی در حیات انسانی و حیات وحش است که در چرخهایی متوازن به بقای خود ادامه دهند اما گاهی برهم خوردن این امنیت، چالشهایی را پدید میآورد و حفظ حیات زیستی را دچار اختلال میکند، اختلالی که انسان خواسته و ناخواسته درگیر آن میشود چرا که همواره در برهم زدن امنیت زیستی دخیل بوده است.
معضل سگهای ولگرد یا بلاصاحب که در چند سال اخیر به عنوان چالش حل نشده جوامع شهری و روستایی محسوب میشود و در خارج از قلمرو انسانی، قلمرو جانوری را نیز دچار اختلال کرده، امروزه یکی از عوامل ناامنی در حیات انسانی و وحش به شمار میآید که تاکنون تدابیرهای مختلف نتوانسته این چالش را حل کند.
در برخی از نقاط به بحران تبدیل شده، بحرانی که جان انسانها را تهدید میکند و هر چند وقت یک بار شاهد حمله سگهای ولگرد و صدمات جسمی و روحی ناشی از این حملات در مردم و همچنین حمله این حیوانات بلاصاحب به جانواران در زیستگاههای حیات وحش و برهم زدن امنیت زیستی گونههای ارزشمند هستیم.
ناآگاهی متعصبانه عدهای به ظاهر حیوان دوست و تغذیه سگهای ولگرد در نقاط مختلف نیز بر قدرت نمایی این حیوانات در هر کوی و بَرزن، دشت و دَمن افزوده و جان انسانها و گونههای جانوری را تهدید میکنند، اخیراً نیز شاهد حمله سگهای ولگرد به تعدادی از هم استانیها و همچنین حمله به یک راس شوکا بودهایم از این رو با متولیان محیطزیست در مورد آسیبهای وارده از سوی این حیوانات، چرایی این حوادث، حل نشدن معضل سگهای ولگرد و راهکارهای مقابله و کاهش، هم کلام شدهایم.
سگهای ولگرد تهدیدی برای قلمرو زیستی جانوری
کوروس ربیعی، رئیس اداره حفاظت و مدیریت حیاتوحش محیطزیست مازندران در گفتوگو با خبرنگار تسنیم، درمورد افزایش سگهای بلاصاحب، اظهار داشت: امروزه حتی جمعیت سگهای گله کنترل نمیشود در گذشته کمیتههایی سگهای بیمار را شناسایی و تعدیل میکرد اما در حال حاضر این اتفاق نمیافتد، برنامههای مدیریت و ساماندهی سگهای ولگرد توسط شهرداریها از جمله داشتن مراکز و پیمانکار، انجام فرایند شناسایی، جمعآوری، نگهداری، عقیمسازی و معدومسازی سگهای بیمار شاید کامل صورت نگیرد از طرفی هزینههایی را نیز برای زندهگیری، قلادهگذاری و عقیمسازی به دنبال دارد.
وی با بیان اینکه افزایش تعداد سگها در حاشیه مناطق شهری و همچنین نواحی کوهستانی و ییلاقی ، تهدید جدی برای حیات وحش محسوب میشود، خاطرنشان کرد: از سه ماهه اردیبهشت امسال تاکنون طبق آمار مستند 4 راس ” شوکا” و یک گوساله “مرال” مورد حمله سگهای بلاصاحب قرار گرفتند که البته آمار حقیقی بیشتر از این است.
رئیس اداره حفاظت و مدیریت حیاتوحش محیطزیست مازندران تصریح کرد: در فصل زایمان گونههای حیات وحش مثل شوکا و مرال آسیبها بیشتر است، سگهایی که غذای کافی نداشته باشند به عنوان بخشی از پازل طبیعت خود را جانمایی کرده و به دنبال غذا با خوی وحشیگری و گوشتخواری، آسیب جدی به حیات وحش وارد میکنند.
ربیعی با توجه به سایر آسیبهای سگهای بلاصاحب، اظهار داشت: علاوه بر تهدید برای حیات وحش و نوزادان آنها، باعث انتقال بیماریهای مشترک بین حیوان و انسانها شده و همچنین با اشغال زیستگاهها اختلال شدید زیستگاهی بوجود میآورند، خواسته ما کنترل پسماندها در مناطق و حاشیه روستاها، کنترل جمعیت سگهای بلاصاحب، تناسب جمعیت سگ گله با جمعیت دام است.
وی حضور سگهای ولگرد را تهدیدی برای قلمرو زیستی گونههای جانوری دانسته و اظهار داشت: قلمرو زیستی را دچار چالش و اختلال کرده و باعث جابهجایی ناخواسته یا مانع مهاجرت گونههای جانوری میشوند از طرفی همزیستی سگها با شغال و گرگ باعث دورگهگیری شده و مخاطراتی را برای حیاتوحش و محیط انسانی خواهند داشت.
رئیس اداره حفاظت و مدیریت حیاتوحش محیطزیست مازندران معضل سگهای ولگرد را یکی از معضلهای اصلی سکونتگاههای انسانی برشمرد و افزود: سگهای بلاصاحب از معضلها و چالشهای اصلی سکونتگاههای انسانی و محیط شهری محسوب میشوند، باعث ناامنی شده، بار روانی به ویژه برای افراد مسن و کودکان در کوچه و خیابان دارد، همچنین حمله و آسیب جسمی از سوی این سگها جوامع انسانی را تهدید میکند.
ربیعی تصریح کرد: محل جایگاه نگهداری سگها باید طبق دستورالعمل، ضوابط و با نظر منابع طبیعی و محیط زیست باشد، فاصله با منطقه مسکونی رعایت شود، محیط زیست با ساماندهی و کاهش جمعیت سگهای ولگرد طبق فرآیندهای پیشبینی شده و دستورالعملها کاملا موافق است.
رئیس اداره حفاظت و مدیریت حیات وحش محیط زیست مازندران حمایت دوستداران از سگهای بلاصاحب را یکی از مشکلات برای کنترل جمعیت این سگها برشمرد و تصریح کرد: آیا این افراد مشکلاتی که سگها در حیات وحش و جوامع انسانی بوجود میآورند را قبول میکنند یا صرفاً حامی و هوادار هستند؟ اگر برنامهای نداشته باشند و هر کجا به تغذیه این حیوانات کمک کنند باعث امنیت زیستی سگها شده که منجر به افزایش نرخ زاد و ولد این حیوانات میشود.
وی گفت: اگر واقعا دلسوز هستند به عنوان بخش خصوصی مشارکت داشته و جایگاهی را با هماهنگی منابع طبیعی و شهرداریها تهیه و نسبت به تمرکز، نگهداری، تغذیه، درمان، تیمار، قلادهگذاری و شناسهگذاری این سگها اقدام کنند.
ربیعی اظهار داشت: غذادهی سگها از سوی افرادی که مسئولیتی ندارند باید جلوگیری شود، واحدها یا مراکز نگهداری سگها راهاندازی و فعال شوند، کانون تجمع سگها شناسایی، این حیوانات زندهگیری و عقیمسازی شوند و اگر قابل درمان نیستند طبق دستورالعمل معدوم شوند تا فرایند باطلی طی نشود.
بیشتر بخوانید
به گزارش تسنیم، چرخه کنترل و کاهش سگهای ولگرد باوجود برخی نواقص در اجرای دستورالعملها و حمایت نادرست و غیراصولی برخی افراد از این حیوانات تا به امروز به درستی طی نشده و تدابیرهای مقطعی نیز کارساز نبوده است.
سگهای ولگرد امروز به کابوس کودکان، ترس بزرگسالان و ناامنی در قلمرو زیستی گونههای جانوری تبدیل شدهاند، حیواناتی که همه جا را متعلق به خود دانسته و به راحتی قدرتنمایی کرده و گلههای خود را به رخ انسان و گونههای جانوری میکشند و در جنگی نابرابر تاکنون همه راهکارها را مغلوب خود کردهاند، غلبهای که انسان مقصر اصلی این باخت است.
تا زمانی که جمعآوری سگهای ولگرد به صورت مقطعی و غیراصولی، رهاسازیها خارج از ضوابط و دستورالعملها و تغذیه غیراصولی آنها از سوی حامیانشان به راه باشد، جولان سگهای ولگرد افزونتر و تلاش متولیان بیثمر خواهد بود.