با آغاز فصل تابستان، آغاز گرما و خشک شدن طبیعت سرسبز شهرستان های گرمسیری غرب کرمانشاه، محیط زیست و طبیعت این منطقه، قربانی آتش بی تدبیری، ناآگاهی و غفلت عده ای می شود که خسارت و زیان های جبران ناپذیری به دنبال دارد.
به گزارش اقتصاد روز و به نقل از ایرنا،طبیعت سبز شهرستان‌های گرمسیری قصرشیرین، سرپل ذهاب و گیلانغرب با شروع روزهای بلند و گرمای طاقت فرسای تابستان، به زردی می‌گراید و روزهای سختی را آغاز می‌کند به طوری که شاهد آتش سوزی‌های مکرر در دل طبیعت این مناطق خواهیم بود.
صحنه‌های ناخوشایندی که در نتیجه سوختن تن طبیعت می‌بینیم و لکه‌های سیاهی که بر جان محیط زیست می‌افتد، چشم هر بیننده‌ای را می‌آزارد همگی در نتیجه عامل انسانی اتفاق می‌افتد که بیشتر این موارد با کمی آموزش و احساس مسئولیت می‌تواند پیشگیری شود.
آتش سوزی‌ها هنگامی بیشتر اتفاق می‌افتد که کشاورزان بدون هرگونه رعایت جوانب احتیاط و یا ایجاد آتش در مزارع خود اقدام به آتش زدن کاه و کلش به جای مانده از محصولاتی که برداشت کرده‌اند می‌کنند که نتیجه این اقدام علاوه بر تغییرات در بافت فیزیکی (تخریب ساختار و تخلخل خاک، افزایش رواناب و فرسایش)، شیمیایی (کاهش مواد آلی، تبخیر کاتیون‌ها، تغییر در ذخایر عناصر غذایی و چرخه آنها) و بیولوژیکی خاک (کاهش در گونه‌های میکرو و ماکروفون‌ها و تغییر جمعیت میکربی) باعث سرایت آتش به دیگر مراتع و مزارع می‌شود.
این آتش سوزی‌ها همچنین می‌توانند باعث سوختن جانوران آن مناطق شده و اینگونه خسارات جبران ناپذیری را مثل انقرض گونه‌های نادر جانوری و گیاهی در منطقه به دنبال دارد.
البته در سال‌های اخیر فعالیت‌های بسیار خوبی از سوی گروه‌ها و سازمان‌های مردم نهاد برای آموزش کشاورزان، دهیاران و همچنین افراد مختلف جامعه در صیانت از محیط زیست و جلوگیری از آتش زدن منابع طبیعی و تخریب محیط زیست صورت گرفته است و این سازمان‌ها علاوه بر فعالیت‌های آموزشی و فرهنگسازی برای صیانت از محیط زیست در مهار آتش نیز مشارکت داوطلبانه و فعالانه‌ای داشته‌اند.
با توجه به بارش‌های بسیار خوب نزولات آسمانی پارسال و امسال شاهد پوشش انبوه گیاهی در شهرستان‌هایی قصرشیرین، سرپل ذهاب و گیلانغرب هستیم که زرد شدن پوشش مرتعی و گیاهی با توجه به فصل گرما و تابستان داغ باعث شده تا خطر آتش سوزی در کمین این طبیعت خشک باشد و کما اینکه از ابتدای امسال نیز تاکنون در نتیجه چندین فقره آتش سوزی، ۵۱۷ هکتار از مراتع، مزارع و مراتع این مناطق طعمه حریق شده است.
وقوع ۴۸ فقره آتش سوزی در مزارع شهرستان قصرشیرین
فرماندار قصرشیرین گفت: از ابتدای امسال تاکنون در مجموع ۴۸ فقره آتش سوزی در این شهرستان رخ داد که در نتیجه این آتش سوزی‌ها در مجموع هشت و نیم هکتار از مزارع این شهرستان که همگی از پسماندهای کشاورزی (جار) بودند، طعمه حریق شد.
مرادعلی تاتار افزود: این آتش سوزی‌ها در نتیجه آتش زدن جار و گاهاً نیز به دلیل سرایت از عراق در شهرستان رخ داده است که البته برای اطفای حریق هم اکنون ۴ دستگاه ماشین آتش نشانی در منطقه مستقر است و سه شهرستان معین قصرشیرین در بحث مهار آتش سوزی‌ها مشارکت داشتند که هرسین و کنگاور شهرستان را ترک کرده و هم اکنون یک دستگاه ماشین آتش نشانی روانسر در قصرشیرین وجود دارد.
وی اظهار کرد: پارسال در مجموع ۲۰ فقره آتش سوزی در مراتع این شهرستان رخ داد که در اثر آنها پنج هکتار از زمین‌ها و مراتع این منطقه مرزی دچار خسارت شد.
وی گفت: کشاورزان پس از برداشت محصول با هدف بهبود وضعیت خاک، نسبت به آتش زدن پسماند مزارع خود اقدام می‌کنند که همین عامل باعث سرایت آتش به سایر مراتع مشجر می‌شود.
نماینده عالی دولت در قصرشیرین ادامه داد: همچنین با توجه به اینکه مراتع در کشور عراق اهمیتی ندارند از این رو عراقی‌ها هر ساله اقدام به آتش زدن اراضی کشاورزی و مراتع مرزی خود در مجاورت مرزهای این شهرستان می‌کنند و این اقدام موجب سرایت آتش به اراضی مرزی کشورمان شده که در سال‌های گذشته متأسفانه بخشی از مراتع و اراضی قصرشیرین طعمه حریق شده است.
وی ادامه داد: شهرستان مرزی قصرشیرین دارای ۱۶۱ هزار و ۳۰۰ هکتار اراضی منابع ملی و طبیعی است که از این میزان ۱۵۴ هزار و ۸۰۰ هکتار آن مرتع و ۶ هزار و ۵۰۰ هکتار نیز جنگل کاری است و همه ساله برنامه‌های مختلفی در راستای صیانت از این منابع توسط دهیاران، شوراهای اسلامی و کارشناسان منابع طبیعی به افراد و روستاییان، عشایر انجام می‌شود که خوشبختانه در کاهش آتش سوزی‌ها بسیار مفید بوده است.
تاتار با تأکید بر لزوم فرهنگسازی مقابله با آتش سوزی عنوان کرد که سوزاندن کاه و کلش و پسماندهای کشاورزی از عوامل وقوع آتش سوزی‌های گسترده است که نیاز است برای مقابله با این امر کشاورزان با شخم زدن، زمین‌های خود را برای کشت دوم آماده کنند.
وی اضافه کرد: با توجه به وسعت منابع طبیعی و کمبود امکانات اطفای حریق باید آموزش‌ها و هشدارها و فرهنگ صیانت از منابع و اراضی کشاورزی تقویت شود.
۹۰ درصد آتش سوزی‌ها عامل انسانی است
مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمانشاه اعلام کرد: عامل ۹۰ درصد آتش سوزی‌های اخیر استان انسانی و به دلیل سوزاندن پس چر زمین‌های کشاورزان برای کشت مجدد بوده است.
جلیل بالایی ، افزود: برای مقابله با آتش سوزی‌ها در استان کرمانشاه، محور را رسانه _ مردم و امکانات محلی قرار دادیم و ده‌ها دستگاه خودرو آتش نشان از شهرهای سردسیر به مناطق گرمسیر استان اعزام شده و بیش از ۱۰۰ دستگاه دمنده توسط دستگاه‌های ذیربط خریداری شده است.
بالایی از رویکرد جدی دستگاه‌های اجرایی در طرح دعوا و تعقیب قضائی عاملان آتش سوزی به عنوان خسارت واردکنندگان به سرمایه‌های ملی اشاره کرد و از همکاری دستگاه قضا در برخورد قاطع و قانونی قدردانی کرد.
وی، بهترین روش اطفا حریق در منابع ملی و اراضی کشاورزی را ایجاد خط تنسیق با تراکتور یا گریدر دانست و ابراز امیدواری کرد با همکاری کشاورزان _ طبیعت گردان و رانندگان به ویژه در روزهای تعطیل شاهد کاهش روند آتش سوزی‌ها باشیم.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمانشاه، به نقش بسیج، دهیاران، شوراهای اسلامی، داوطلبان هلال احمر و نیروهای مردمی و سازمان‌های مردم نهاد در پیشگیری و مقابله با آتش اشاره و از ائمه جمعه و جماعات درخواست کرد از پایگاه ارزشمند خود برای آگاهی بخشی و افزایش مشارکت مردم در حفظ منابع ملی مشارکت نمایند.
وی از دستور همکاری فرماندهان ارشد نظامی ارتش و سپاه و انتظامی به یگان‌های تحت امر برای مقابله و مشارکت در اطفای حریق خبر داد و گفت: انسجام مدیریت، مشارکت مردم و مدیران پای کار را عامل پیشگیری و کاهش مخاطرات ناشی از حوادث دانست و همدلی ایجاد شده در مدیریت بحران را سرمایه ارزشمند برای استان یاد کرد.
آتش بر جان ۳۳۰ هکتار از مزارع گیلانغرب از ابتدای امسال تاکنون
فرماندار گیلانغرب گفت: از ابتدای امسال تاکنون در نتیجه ۱۶ فقره آتش سوزی در مجموع ۳۳۰ هکتار از مزارع و مراتع این شهرستان طعمه حریق شد.
کوروش محمودیان افزود: از مجموع این آتش سوزی‌ها ۱۰ مورد در مراتع مشجر رخ داد که در نتیجه ۸۰ هکتار طعمه حریق شده و ۶ مورد نیز در مزارع به وقوع پیوست که باعث آتش گرفتن ۱۲۰ هکتار از مزارع گندم و ۱۳۰ هکتار از مزارع کشاورزی شامل پس چر و پسماند کشاورزی شد.
وی ادامه داد: پارسال نیز در نتیجه هشت فقره آتش سوزی به ۴۰ هکتار از مراتع شهرستان گیلانغرب خسارت وارد شد.
نماینده عالی دولت در گیلانغرب گفت: هم اکنون ۶ دستگاه ماشین آتش نشانی در شهرستان مستقر است که کار مهار آتش سوزی‌ها در نقاط مختلف این شهرستان را انجام می‌دهند.
محمودیان عنوان کرد: همچنین ۵۰ گروه نیز به عنوان داوطلبان صیانت از محیط زیست در این شهرستان فعال هستند که در صورت لزوم در راستای مهار آتش سوزی و همچنین صیانت و پاکسازی محیط زیست و اقدام‌های کاشت نهال و… فعالیت دارند.
وی از برگزاری پنج جلسه از ابتدای امسال در زمینه ارائه آموزش‌های لازم به افراد در این شهرستان به منظور صیانت از جنگل‌ها و مراتع و محیط زیست و منابع طبیعی خبرداد و گفت: این اقدام‌ها در راستای فرهنگسازی و آموزش قشرهای مختلف صورت گرفته است.
نماینده عالی دولت در گیلانغرب گفت: این شهرستان در غرب کرمانشاه، ۲۰۵ هزار هکتار عرصه منابع طبیعی دارد که از این میزان ۷۵ هزار هکتار آن جنگل و مرتع است.
محمودیان ادامه داد: حفظ و صیانت از عرصه‌های جنگلی و منابع طبیعی نیازمند فرهنگ سازی عمومی و مشارکت و همکاری اقشار مختلف مردم و دستگاه‌های اجرایی ذیربط است.
وی اظهار داشت: نیاز است تمام دستگاه‌های دولتی و ارگان‌های انقلابی با بسیج کلیه امکانات و تجهیزات، در صورت بروز آتش سوزی پای کار باشند زیرا که جنگل‌ها سرمایه‌های ملی و از مواهب خدادادی هستند و تخریب و نابودی آنها، آثار زیانباری به همراه دارد.
۱۷۹ هکتار از منابع طبیعی و مزارع سرپل ذهاب طعمه حریق شد
فرماندار سرپل ذهاب نیز گفت: از ابتدای امسال ۱۵ مورد آتش سوزی در مزارع و عرصه‌های منابع طبیعی این شهرستان رخ داد و گفت: در نتیجه این آتش سوزی ۶۵ هکتار از منابع طبیعی و ۱۱۴ هکتار مزارع گندم و ۳۵۰ هکتار از اراضی زراعی شامل پس چرهای کشاورزی طعمه حریق شده است.
محبت جمالی نیا افزود: هم اکنون هشت دستگاه خودرو آتش نشانی در سرپل ذهاب مستقر است که در مواقع وقوع آتش سوزی نسبت به اطفای حریق اقدام می‌کنند.
وی اظهار کرد: همچنین ۲۰ دستگاه آتش کوب و دمنده منابع طبیعی نیز در شهرستان هست و از تمامی نیروهای ارتش، منابع طبیعی و مدیریت بحران و مردم و سازمان مردم نهاد سبز ژیوار حامی محیط زیست نیز در امر اطفای حریق و فعالیت‌های زیست محیطی و آموزش روستاییان بهره گیری می‌شود.
نماینده عالی دولت در سرپل ذهاب گفت: این شهرستان ۸۸ هزار هکتار مرتع و جنگل و ۳۵ هزار هکتار اراضی کشاورزی و باغ دارد.
فرهنگسازی مهم‌ترین راه مقابله با آتش سوزی و تخریب محیط زیست است
مدیرعامل انجمن سبز ژیوار حامی محیط زیست سرپل ذهاب هم گفت: فرهنگسازی و آموزش‌های لازم برای صیانت از منابع طبیعی و محیط زیست مهم‌ترین راه مقابله با آتش سوزی و تخریب محیط زیست است.
منصور سعیدی کیا افزود: این انجمن مردم نهاد فعالیت‌های بسیار زیادی در مهار و اطفای آتش سوزی‌های شهرستان داشته و همچنین از دیگر اقدام‌های یکسال گذشته آن نیز می‌توان به نهال کاری و کاشت بذر و پاکسازی محیط زیست و عرصه‌های منابع طبیعی شهرستان اشاره کرد.
وی گفت: دعوت از هنرمندان، شاعران و هنرمندان در راستای تشویق و ترغیب به حمایت از محیط زیست و آگاهی دادن به مردم نسبت به آتش نزدن جارها از طریق فضای مجازی از اقدام‌های این انجمن است.
چه خوب است که همه در قبال طبیعت احساس مسئولیت کنیم و با نآگاهی بلای جان طبیعت نباشیم و بدانیم که طبیعت به انسان نیاز ندارد بلکه ما انسان‌ها در هر شرایطی به طبیعت و محیط زیست نیازمندیم و این زندگی ما است که در گرو حیات و سرزندگی طبیعت پیرامون ما است.
گزارش از نازنین باباخانی
