چراغ گردشگری باآثار جهانی روشن است / میراث ۱۷۰۰ ساله فارس رابشناسیم
محور ساسانی فارس بعد از سال‌ها تلاش، در یونسکو به ثبت رسید تا چراغ گردشگری با آثار جهانی روشن بماند و این استان همچنان مقصد گردشگران خارجی باشد و شکوه میراث۱۷۰۰ ساله را به نظاره بنشیند.به گزارش اقتصاد روز به نقل از مهر در پرونده ثبت جهانی محور ساسانی فارس، آثاری چون قلعه دختر، کاخ اردشیر، شهر گور و نقوش برجسته ساسانی در شهرستان فیروزآباد، کاخ ساسانی سروستان و همچنین شهر بیشاپور، تنگ چوگان و غار شاپور در شهرستان کازرون وجود دارد.
کاخ ساسانی سروستان
کاخ ساسانی سروستان از سنگ و گچ ساخته‌شده و گنبدها، ایوان‌ها، اتاق‌ها و دهلیزهای متعددی دارد. در خصوص تاریخ ساخت کاخ سروستان نظرات متفاوتی وجود دارد ولی احتمالاً این بنا از آثار بهرام پنجم ساسانی بوده که به‌وسیله «مهرنرسی» وزیر معروف او که صدارت یزدگرد اول و یزدگرد دوم را نیز عهده‌دار بوده ساخته شده است.
این بنا که از باشکوه‌ترین کاخ‌های ساسانی محسوب می‌شود، جنبه تقدس هم داشته و شامل یک ایوان ورودی و گنبدی در مرکز و حیاط است. در این کاخ نسبت به بناهای دیگر این دوره از فن معماری و پلان پیچیده و کامل‌تری استفاده شده است.
آخرین بررسی‌های باستان‌شناسی در مجموعه کاخ سروستان نشان داد، این مجموعه ساسانی در دوره اوج شکوه خود حدود ۳۰ هکتار وسعت داشته به‌طوری‌که مجموعه کاخ سروستان قدیمی‌ترین گنبد آجری کشور را در خود جای‌داده است.
در این کاخ پوششی به نام «در» وجود ندارد و بنا از سنگ با گنبدهای آجری ساخته‌شده است.این بنا در تاریخ ۲۴ شهریور ۱۳۱۰ به شماره ۲۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
بیشاپور یکی از اولین شهرهای باستانی
شهر تاریخی بیشاپور با حدود ۲۰۰ هکتار وسعت و در فاصله ۲۳ کیلومتری شمال غربی شهر فعلی کازرون قرار دارد.
این شهر در زمان شاپور اول (۲۷۲-۲۴۱ میلادی) دومین و یکی از مقتدرترین پادشاهان ساسانی و توسط یک معمار سوری به نام «اپسای» طراحی و ساخته شد و بنا بر همین کتیبه، شاپور در سال ۲۴ سلطنتش از شهر بیشاپور بازدید کرده است.
صرف‌نظر از اینکه خاستگاه دولت ساسانی سرزمین فارس بوده، آب فراوان، هوای مساعد، زمین‌های حاصلخیز، چشمه‌ها و موانع طبیعی و قرار گرفتن در مسیر جاده شاهی، باعث شد شاپور پس از پیروزی بر والرین (امپراطور روم) این محل را برای بنای شهری که نام خود را بر آن نهاد انتخاب کند.
این شهر در کنار شهرهایی همچون استخر، داراب گرد، ارجان و اردشیر خوره از مهم‌ترین شهرهای استان فارس در عهد ساسانی بوده و تا زمان سلطنت بهرام دوم رونق خود را حفظ کرد اما پس‌ازآن به علت توجه پادشاهان ساسانی به غرب قلمرو خود (تیسفون) رونق آن کمتر شد.
بیشاپور یکی از اولین شهرهای باستانی است که تاریخ مکتوب شهرسازی دارد این شهر تاریخی در ۲۴ شهریور ۱۳۱۰ با شماره ۲۴ ثبت ملی شده است.
نخستین شهر دایره‌ای ایران
شهر گور در شهرستان فیروزآباد نخستین شهر دایره‌ای ایران محسوب می‌شود و یکی از اولین شهرهای دایره‌ای در جهان نیز به شمار می‌رود که در زمان اردشیر بابکان مقر امپراطوری او نیز محسوب می‌شده است.
شهر گور یا شهر فیروزآباد در ۱۰۰ کیلومتری جنوب شیراز یکی از پرجاذبه‌ترین شهرهای گردشگری ایران است. فیروزآباد تا قبل از حمله اسکندر به ایران، شهر گور نامیده می‌شد.اسکندر مقدونی این شهر را کاملاً ویران و قرن‌ها بعد از اسکندر، اردشیر مؤسس سلسله ساسانی این شهر را احیا و آباد کرد، اما در حمله تازیان به ایران این شهر دوباره ویران شد.
فیروزآباد که در قدیم آن را گور می‌نامیدند به روزگار کیانیان شهر بزرگی بوده و حصاری عظیم داشته است.شهر ساسانی گور نخستین شهر دایره‌ای شکل ایران محسوب می‌شود که به دستور اردشیر بابکان ساخته شده است.
کاوش‌های باستان‌شناسی در این شهر ساسانی برای نخستین بار در سال جاری توسط دیتریش هوف، باستان‌شناسی آلمانی آغاز شده است.
این شهر چهار دروازه اصلی داشته است. این دروازه‌ها عبارت‌اند از «باب مهر» که از طرف شرق، «باب بهرام» که از طرف غرب، «باب هرمز» که دروازه شمالی محسوب می‌شده و در آخر نیز «باب اردشیر» که از طرف جنوب باز می‌شده است. این شهر با شماره۹ ثبت ۱۷ در ۲۴ شهریور ۱۳۱۰ ثبت ملی شده است.
کاخ اردشیر فیروزآباد
این بنای باستانی توسط اردشیر بابکان بنیان‌گذار سلسله پادشاهی ساسانی احداث‌شده و از نخستین آثار معماری ساسانیان به شمار می‌رود که در کنار روستایی به نام آتشکده قرار گرفته است.
کاخ اردشیر را مهم‌ترین و عظیم‌ترین اثر تاریخی فیروزآباد می‌دانند که در ۲ کیلومتری شهر فیروزآباد فارس قرار دارد و با مصالح لاشه‌سنگ و ملات گچ ساخته‌شده، تزئینات به‌کاررفته در آن نیز شامل گچ‌بری‌های زیبا و رنگی داخلی است.
اردشیر بابکان این کاخ را نزدیک مدخل تنگاب در کنار چشمه‌ای بزرگ احداث کرد که نخستین بنای تاق دار ساسانی محسوب می‌شود.
