دورنمای اقتصاد ایران در دوران پساکرونا
مسعود دانشمند عضو اتاق بازرگانی با تشریح وضعیت اشتغال و تحولهای حرفهای کسبوکارها در دوران پساکرونا، راه حل برونرفت از بحران اقتصادی ایران خروج از خودتحریمی و اصلاح ساختارهای مدیرتی برشمرد.
به گزارش اقتصاد روز،مسعود دانشمند اقتصاددان گفت: در دوران پساکرونا با گسترش دورکاری و حمایت صاحبان کار از این روند شاهد افزایش نیروی کار در بخش تولید خواهیم بود اما شاغلان بخشهای خدمات فروش با کاهش موقعیت کاری مواجه خواهند شد. از سویی بیکاری برای بخشی از جامعه رقم خواهد خورد و برای بخشی که دارای تخصص فعالیت در بستر دیجیتالی هستند، فرصتهای شغلی بهتری ایجاد خواهد شد.
این عضو اتاق بازرگانی تاکید کرد: فضاهای شغلی برای نیروی کار ماهر توسعه پیدا میکند و سبب تخصصی شدن مشاغل خواهد شد. هرکه خود را برای این دوران آماده کند بیکار نخواهد ماند بنابراین آموزش و آگاهی، لازمه عبور از این دوران است. بنابراین در صورت توجه لازم به این مهم پساکرونا منجر به رونق تولید خواهد شد.
دانشمند در ادامه از تاثیرات روانی دورکاری بر سبک زندگی شخصی افراد نیز گفت : انسان موجودی اجتماعی است اما دوران پسا کرونا ادامه دورکاری خواهد بود که میتواند موجب شیوع افسردگی و بیماریهای روحی باشد. برای مقابله با این خطر لازم است برای یکی دو ساعت از فضای خانه فاصله بگیرند و به گپ و گفت با دوستان و افراد مختلف بپردازند بنابراین نیاز به استفاده از کافه در محلهای که زندگی میکند، دارد به همین دلیل معتقدم کافههای محلی توسعه پیدا خواهند کرد و یک بستر شغلی جدید در محلهها ایجاد میشود.
وی ادامه داد: بخش حمل و نقل کالا از محل فروش کالا تا منزل نیز توسعه خواهند یافت و شغل فروشندگی مغازه به شکل متداول قبل از کرونا از بین خواهد رفت و این شغل در بستر دیجیتال به شکل فروشندگی مجازی تغییر شکل خواهد داد و بسیاری که به صورت سنتی در این حرفه مشغول فعالیت بودند، بیکار خواهند شد و برای ایجاد شغل جایگزین وارد بخش تولید خواهند شد. به نظر من مال های بزرگ همگی برشکست خواهند شد و «Emal ها» جایگزین آنها خواهند شد. بسیاری از مشاغل مرتبط با نوع فروشندگی نیز متعاقب این تغییر از بین خواهند رفت . وقتی مراجعه حضوری برای خرید نباشد خب دیگر نیازی به نیروی حراست، نظافتچی و کارگران مشغول در فروشگاهها، مالها و پاساژها نخواهد بود. در مقابل نیروی کار در حوزه حمل و نقل، بسته بندی و خدمات جایگزین افزایش خواهد یافت.
این اقتصاددان در بررسی تاثیر تحریمها و مشکلات ناشی از بیماری کرونا بر اقتصاد کشور نیز گفت: تهدیدها باید به خود باوری بیانجامد وگرنه شعار تبدیل تهدید به فرصت فقط در حد همان شعار باقی میماند و اهمیتی ندارد. اتحاد جماهیر شوری ۷۰سال دور خود دیوار کشید آیا از تهدیدها فرصت ساخت؟ یا چین تاقبل از باز کردن درهای کشور و تعامل با دنیا نتواست رشد و توسعه را تجربه کند. ویتنام سالها جنگید اما وقتی به صلح روی آورد توانست شرایط زندگی مردمش را بهبود بخشد یا کوبا و موارد دیگر. بنابراین فارغ از نوع تهدید باید استراتژی مقابله با چالشها مشخص شود. میگوییم میخواهیم خودرو ملی تولید کنیم به جای این تفکر که «می توانیم همه کاری» انجام دهیم، اول باید از خود بپرسیم با توجه به ابزارها و دانشی که در دست داریم میتوانیم یا خیر؟ آب هم اگر یکجا بماند گندآب میشود بنابراین نیاز به موج دارد. اگر دریا هم موج نداشت آبش گنداب میشد این فراز و فرود موجها سبب تنفس دریا و ورود اکسیژن به آب میشود. یکی از کارکردهای موج زنده نگاه داشتن آب است .بنابراین فراز و فرودها در جامعه و اقتصاد نیز امری طبیعی است و بیش از آنکه تهدید باشند فرصت حیات هستند.
این کارشناس خاطر نشان کرد: تحریمها حداکثر مشکلی که ایجاد کرده باشند ۳۰ درصد است و مابقی یعنی ۷۰ درصد ناشی از ضعف مدیریتی ما است. وقتی سنگ آهن از معادن داخلی مانند گل گهر و چادرملو استخراج میشود و به کارخانههای فولادسازی داخل کشور فرستاده میشود و با کار کارگر ایرانی و ابزار و ماشین آلات موجود تیرآهن تولید میشود چرا بهیکباره قیمت این محصول ۳برابر میشود؟ نه قیمت کارگر سه برابر شده، نه قیمت انرژی ۳ برابر شده، نه قیمت سنگ اهن ۳ برابر شده ؟! تحریم هم که ربطی به این حوزه ندارد.
دانشمند ادامه داد: برای عبور از بحرانهای فعلی یک پیشنهاد مشخص دارم و آن اینکه یک کارگروه اقتصادی با حضور نمایندگانی از دولت، مجلس بخش خصوصی و اساتید و صاحبنظران دانشگاهی، برای یک دوره ۱۰ ساله، تشکیل شود. قوه مجریه باید نماینده داشته باشد چون اجرا کننده، دولت است، نماینده مجلس هم میتواند در بحث قانونگذاری کمک کند و بخش خصوصی هم که بیشترین آشنایی را از وضعیت اقتصادی کشور دارد و همه مشکلات برایش ملموس است و اساتید دانشگاه هم که علم و تخصص لازم را برای بررسی و تحلیل وضعیت کشور دارند. این کارگروه بدون توجه به جناح بندی سیاسی و این که چه دولتی سر کار است باید برای یک دهه کار کند و قدرت تصمیم گیری داشته باشد. اینگونه میتوان طرحهایی توسعهای که قابلیت اجرا داشته باشند را ایجاد کرد و یک طرح منسجم و یکپارچه و البته همه جانبه برای توسعه کشور اجرایی کرد.