اجتماعیمیراث فرهنگی

ششم فروردین؛ روز امید، شادباش نویسی و زادروز زرتشت /نوروز پیوندی میان دین اسلام و زرتشت

روز شادباش نویسی و روز امید ششم فروردین هر سال است. ۶ فروردین به گفته اکثر موبدان سالروز ولادت زرتشت، پیامبر ایران باستان نیز می باشد.

روز امیدو شادباش نویسیبه گزارش اقتصاد روز از سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما ، روز شادباش نویسی از آئین‌های فراموش شده در میانه روز‌های نوروزی که از دیرباز در تاریخ ایران به جای ماند است. روز ششم از هر ماه در تقویم شمسی، خرداد روز نام دارد.
خرداد روز از فروردین ماه، با نام‌های هودرو یا هفدور به معنی روزی که هفتاد و دو رویداد سرنوشت ساز در تاریخ ایرانیان رخ داد، می‌شناسند. شاید از همین رو است که ششم فروردین را روز نوروز بزرگ نیز نامگذاری کرده‌اند.

ششم فروردین در تقویم ایران باستان
از جمله وقایعی که در تقویم ایران باستان ششم فروردین ثبت شده است می‌توان به: روز پیدایی کیومرث و هوشنگ، روئیدن مشی و مشیانه، اختراع خط به دست جمشید اشاره کرد.
تقویم ایران باستان برای روز ششم فروردین اتفاقات دیگری چون: بر تخت نشستن جمشید، زادروز آشو زرتشت، غلبه سام بر اژدهاک، تیراندازی آرش شیواتیر و تولد کی خسرو شاه ایران را نیز به ثبت رسانده است.

ششم فروردین؛ روز امید
از آنچه در منابع تاریخی بر می‌آید زرتشتیان بر این عقیده هستند که زرتشت در روز ششم فروردین توفیق پیدا کرد که با خداوند مناجات کند.
زرتشتیان معتقدند در این روز برای ساکنان کره زمین سعادت تقسیم می‌کنند و به همین خاطر است که ایرانیان ششم فروردین را روز امید نامگذاری کرده‌اند.
ایرانیان باستان معتقد بودند که امید به داشتن امری، باعث می‌شود که هر آنچه شما بدان امید دارید، در اختیار شما قرار گیرد، حتی اگر آن چیز وجود نداشته باشد!
ایرانیان باستان معتقد بودند در روز امید، شاهد پیدایی مجدد کیخسرو جاودان و نجات بخش خواهند بود. در متون ایران باستان نوید داده شده که سوشیانت در روز امید ظهور می‌کند، جهان را پر از عدل و داد می‌کند تا ظلم و ستم ریشه کن شود.

ششم فروردین؛ روز شادباش نویسی
ششم فروردین علاوه بر روز امید روز شادباش نویسی نیز نامگذاری شده است، اما از علت این نامگذاری اطلاعات چندانی در دست نیست.

آئین روز امید و شادباش نویسی
ششم فروردین روز امید است؛ در این روز اسپند دود می‌کنند و دف می‌زنند. از دیگر آئین‌های به جامانده در این روز آب پاشیدن است. از آنجایی که آب نماد روشنایی و پاکی است مردم با پاشیدن آب روی یکدیگر در واقع روشنایی را برای یکدیگر آرزو می‌کنند.
مهم‌ترین آئین روز امید و شادباش نویسی نوشتن آرزوی نیک برای دیگران بر روی کاغذ است و در ادامه شخص گیرنده باید این آرزو‌ها را تا سال دیگر نزد خود نگه دارد.

زادروز آشو زرتشت
یکی دیگر از اتفاقاتی که بر اساس اتفاق نظر اکثر موبدان در خرداد روز یا همان ششم فروردین ماه حادث شده است، ولادت زردشت اسپنتمان است. در زادروز زرتشت اسپنتمان زرتشتیان در نیایشگاه و آتشکده‌های شهر‌های زرتشتی نشین گرداگرد هم جمع می‌شوند و آئین‌های خود را برجا می‌آورند.
در روز بزرگداشت زادروز زرتشت آئین‌هایی، چون گوش فرا دادن به سخنرانی‌های مذهبی درباره زرتشت و نوروز، خواندن اوستا، پخش کردن آویشن و سنجد، دود کردن اسپند، دف نوازی و خواندن گاتا انجام می‌شود.

نوروز پیوندی میان دین اسلام و زرتشت

 یک پژوهشگر و محقق یزدی نوروز را پیوندي میان دین اسلام و زرتشت مي‌داند و در اين باره مي‌گويد: یکی نیت و اعتقادات قلبی‌اش را در قران و نهج البلاغه می‌گذارد و این یکی نيتش را کتاب اوستا که آن هم یک کتاب آسمانی است ولی در عین حال هر دو برای سربلندی ایران و ایرانی بر سر یک سفره می‌نشینند و دعا می‌کنند.

«حسین مسرت» در گفت و گو با خبرنگار ایسنا – منطقه یزد، در رابطه با عید نوروز و سنت پاسداشت این عید در بين ایرانیان، اظهار مي‌كند: عید نوروز یکی از اعیاد بزرگ ایرانیان است که از دین زرتشت که دین ایرانیان قبل از اسلام بوده، بر جاي مانده است.

وي با اشاره به یگانگی اعتقادات مسلمان و زرتشتیان در عید باستانی نوروز، بيان مي‌كند: یکی نیت و اعتقادات قلبی‌اش را در قران و نهج البلاغه می‌گذارد و آن یکی کتاب اوستا که آن هم یک کتاب آسمانی است ولي در عین حال هر دو برای سربلندی ایران و ایرانی بر سر یک سفره می‌نشینند و دعا می‌کنند.

این پژوهشگر فرهنگي یکی از مهمترین آيين‌هاي قبل از فرا رسیدن عید نوروز در ايران باستان را «چهارشنبه سوری» ذكر مي‌كند و مي‌گويد: متاسفانه اين رسم امروزه از شکل سنتی خود خارج شده و به اصطلاح تبديل به مراسم «چهارشنبه‌سوزی»  شده است.

وی در مورد نحوه برگزاری این مراسم در گذشته، بیان مي‌كند: خيلي سال‌ها قبل، اهالي هر محله کپه‌ای از هیزم جمع می‌کردند و بعد از روشن کردن آتش، یکی یکی از روی آن می‌پریدند و به زبان محلی می‌خواندند: «زردی من برای تو، سرخی تو برای من» و این گونه این مراسم را به پایان می‌رساندند، در حالی که نسل جدید با روی آوردن به ترقه‌ها و فشفشه‌ها، این مراسم را از حالت سنتی خارج و آن را تبدیل به یک مراسم نامشروع کرده‌اند.

مسرت در ادامه یکی از زیبا‌ترین سنت‌های عید نوروز را دید و بازدید از بزرگان كه بهانه‌ای برای تجدید دیدارها، با خبر شدن از هم و جویای حال هم شدن بوده است، مي‌خواند و مي‌گويد: اين سنت، انگیزه‌ای نیک و سفارش شده در ادیان گوناگون را در بردارد، هر چند كه برنده اصلی در آن بچه‌ها بودند که در قالب عیدی، پول خوبی به جیب مي‌زدند.

وي در مورد دیگر سنت‌های خوب و پسندیده نوروز به لباس نو پوشیدن اشاره و اضافه مي‌كند: نو شدن و پاکیزگی ما ایرانیان هم زمان با دگردیسی  و نو شدن طبیعت، اتفاق می‌افتاد که از بهترین ثمره‌هاي نوروز نيز محسوب می‌شود.

وی سبزه‌هایی که از انواع بذور جو، گندم، عدس، نخود، لوبیا و ماش کشت می‌شوند را همگی در بردارنده مضمون سرسبزی و امید مي‌داند، هر چند كه شیرینی انتظار برای سبز شدن آن را بیشتر از همه خانم‌ خانه می‌چشد.

این پژوهشگر یزدی در مورد روز 13 فروردين نيز مي‌گويد: در «سیزده به در» که همان روز سیزدهم فروردین است، خانواده رهسپار دشت و بیابان می‌شود چرا که ناشگونی این روز که یکی از اعتقادات ایرانیان است، را در طبیعت بگذرانند و به اصطلاح سیزده را با همان سبزه و تمام غم‌های درون خانه، به در کنند.

وی سبزه گره زدن در اين روز را ناشی از اعتقاد به گره‌گشایی و رفع مشکلات عنوان مي كند و مي‌گويد: ایرانیان سبزه را با نیت گشایش بخت و کار، گره می‌زنند تا سال دیگر در دامان همین صحرا در کمال رونق و خوش‌بختی دوباره حضور یابند.

مسرت همچنين تصریح مي‌كند: ايرانيان در روز سیزدهم فروردین ماه، شعر مخصوص این روز را زمزمه می‌کردند،  شعری که برای یزدی‌ها هنوز به یاد ماندنی و تداعی کننده روز «سیزده به در» و این چنین است؛ «سیزده به در/چهارده به تو/ سیزده را کردم تو کودو/ درش را بستم با جودو». (کودو به لهجه یزدی همان کدو و جودو نیز به معنای صمغ است)

https://www.iribnews.ir/fa/news/3797947/%D8%B4%D8%B4%D9%85-%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%AF-%D8%B4%D8%A7%D8%AF%D8%A8%D8%A7%D8%B4-%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%B2%D8%B1%D8%AA%D8%B4%D8%AA

 

مشاهده بیشتر

اخبار مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا